"ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ". ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ


του Γιώργου Κόλλια, πρώην Προέδρου Κοινότητας Βαρνάβα


Τούτες τις μέρες μεγάλη κουβέντα ξεκίνησε – και πάλι - για τον «Καλλικράτη». Για την συνένωση, δηλαδή, των Δήμων και Κοινοτήτων. Και σχεδόν όλοι οι εμπλεκόμενοι με την Αυτοδιοίκηση λένε, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, «ναι» στην «διοικητική αναδιάρθρωση της Χώρας». Σχεδόν όλοι αναφέρονται στα «πλεονεκτήματα ενός ισχυρού Δήμου», μιλούν για «πρόοδο» και «εκσυγχρονισμό». Κάποιοι επικαλούνται την ανάπτυξη των Δήμων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ κάποιοι άλλοι επισείουν τον κίνδυνο να «χαθούν κονδύλια του Ε.Σ.Π.Α.
Δεν παραλείπουν, βέβαια, πολλοί από αυτούς να λοιδορούν όσους δεν ενστερνίζονται το ‘¨οραμά» τους. Οπισθοδρομικοί, «κολλημένοι με την καρέκλα του Προέδρου», τοπικιστές και πολλά άλλα «κοσμητικά επίθετα» χρεώνονται σε όσους διατυπώνουν αντίθετο λόγο.
ΚΙ έτσι γίνεται ένας «ωραίος» διάλογος, στον οποίο, για να συμμετέχει κανείς πρέπει πρώτα να «ομολογήσει πίστη» στον "Καλλικράτη" και μετά να έχει άποψη.
Κι ο «διάλογος» που μέχρι αυτήν την στιγμή γίνεται αφορά το «ποιος με ποιόν θα ενωθεί». Άντε να γίνει και καμιά κουβέντα για «μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων» ή για «οικονομική στήριξη των νέων Δήμων».
Η ουσία, όμως, του σχεδίου συνενώσεων είναι αλλού.
Θα επιχειρήσω να κωδικοποιήσω τα στοιχεία του εγχειρήματος, τα οποία – κατά την άποψή μου – καταλύουν ουσιαστικά την Τοπική Δημοκρατία, οδηγούν την Αυτοδιοίκηση στον εκφυλισμό της και την μετατροπή της σε ένα διοικητικό – γραφειοκρατικό μηχανισμό, αφαιρούν από τον Πολίτη την δυνατότητα του ελέγχου, δημιουργούν «κέντρα» και «περιφέρειες» με ανάπτυξη δύο ταχυτήτων.
Το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών του συνένωσης είναι ότι η διοικητική μεταρρύθμιση θα αντιμετωπίσει το διοικητικό κατακερματισμό, την αποσπασματικότητα και την αναποτελεσματικότητα της πολύ μικρής διοικητικής δομής σε τοπικό επίπεδο και τη συγκέντρωσή της τόσο σε τοπικό, όσο και σε ενδιάμεσο επίπεδο διοίκησης.
Επιχείρημα το οποίο από μόνο του προδίδει την κατάλυση της Τοπικής Δημοκρατίας, μεταφέροντας το «κέντρο εξουσίας» από την κοινότητα, όπου είναι ευχερής ο έλεγχος και η παρέμβαση του Πολίτη, σε ψηλότερο επίπεδο.
Ταυτόχρονα το ίδιο επιχείρημα αποδεικνύει ότι δεν πρόκειται στην ουσία για αποκέντρωση, αλλά για συγκέντρωση. Η ονομαζόμενη "αποκέντρωση" δεν είναι τίποτα άλλο παρά η συγκέντρωση της δύναμης σε περιφερειακό επίπεδο και την απόσπασή της ακόμη περισσότερο από το λαό και τις λαϊκές ανάγκες. Η προτεινόμενη μείωση του αριθμού των Περιφερειών και των ΟΤΑ, η διεύρυνση του χώρου ευθύνης τους, δεν έχει, λοιπόν, να κάνει με αποκέντρωση, όπως ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της «μεταρρύθμισης», αλλά με τη δημιουργία ευνοϊκότερων όρων για την πιο συστηματική κρατική παρέμβαση, «νέο ισχυρότερο κανονιστικό ρόλο του κράτους» όπως το ονομάζουν, πάνω στα νέα λιγότερα σε αριθμό σχήματα, με τον Λαό στον ρόλο του παθητικού θεατή.
Έτσι λοιπόν ο περιορισμός της πολιτικής συζήτησης για τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα ή όχι των νέων διοικητικών δομών είναι βαθιά αποπροσανατολιστικός, επιζήμιος για τα λαϊκά συμφέροντα και επιδερμικός.
Άλλωστε η μέχρι τώρα συζήτηση παραβλέπει έναν ουσιαστικό λόγο της «κακοδαιμονίας» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κι αυτός δεν είναι άλλος από την έλλειψη θεσμοθετημένων οικονομικών πόρων. Πόροι που θα προέρχονταν από την ορθολογική κατανομή των Κρατικών Εσόδων στην Αυτοδιοίκηση, έτσι ώστε να μπορούσε, χωρίς να αναγκάζεται να παίξει τον ρόλο του επαίτη, να συγκροτήσει ισχυρή και αποτελεσματική διοικητική δομή και να σχεδιάσει την αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής ευθύνης της, χωρίς τον ασφυκτικό έλεγχο του Κράτους.
Στην ουσία τα όποια προβλήματα του θεσμού πηγάζουν από την έλλειψη πόρων και αρμοδιοτήτων κι όχι από το μέγεθος της κάθε μονάδας.
Αν δούμε, όμως και το επιχείρημα των υποστηρικτών της «διοικητικής μεταρρύθμισης» που αναφέρεται στις «κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης», θα διαπιστώσουμε ότι η «ευρωλατρεία» κάνει, αυτούς που την διαθέτουν, να παραβλέπουν το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις όποιες προσπάθειες, δεν είναι παρά μία οικονομική ένωση. Και γι΄ αυτό προτείνει για την Αυτοδιοίκηση λύσεις που παραπέμπουν σε επιχειρηματικές δομές. Θέλει μια Αυτοδιοίκηση που θα λειτουργεί με όρους οικονομίας, κατά τα πρότυπα των μεγάλων (πολυεθνικών ή μη) εταιριών, τόσο σε σχέση με το μέγεθος, όσο και με την μορφή της.
Δεν θα μου κάνει καθόλου εντύπωση αν αύριο τεθεί το ζήτημα διοίκησης των Ο.Τ.Α. από μάνατζερ, πάντα στο όνομα της «λειτουργικότητας» και της «αποτελεσματικότητας».
Στην ουσία η διοικητική μεταρρύθμιση εξυπηρετεί τις ανάγκες του Κράτους -και μόνο- με σκοπό να μετακυλήσει στους Ο.Τ.Α. βασικές του υποχρεώσεις, όπως είναι η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Δημοτικά - Νηπιαγωγεία), η Κοινωνική Πρόνοια, η Πυροσβεστική, η Πρωτοβάθμια Υγεία, η Προληπτική Ιατρική, το Περιβάλλον, μεταφέροντας παράλληλα, όχι την αντίστοιχη χρηματοδότηση, αλλά το δικαίωμα είσπραξης αντιτίμου για την παροχή των υπηρεσιών αυτών, ή της επιβολής «τοπικών φόρων», στα πλαίσια της δήθεν «οικονομικής αυτοτέλειας» των Ο.Τ.Α. Κι αυτό θα είχε - ίσως - νόημα εάν, παράλληλα, είχε και το δικαίωμα να χαράσσει πολιτική για την Παιδεία, την Υγεία κ.λ.π. Εφ΄ όσον όμως αυτό δεν ισχύει, η μεταφορά αρμοδιοτήτων σ΄ αυτούς τους τομείς θα σημαίνει την ανάληψη διεκπεραιωτικού και μόνο ρόλου.
Τίποτα καλό για τον Λαό δεν προοιωνίζει αυτή η διοικητική μεταρρύθμιση, όπως και η προηγούμενη. Καλή είναι για τα οικονομικά συμφέροντα που θα έχουν να κάνουν με λιγότερους και πιο δυνατούς Δημάρχους, άρα το «παιχνίδι» μπορεί να παιχτεί καλύτερα και φυσικά προς όφελός τους. Όσο για τον Λαό; Τα «παράπονά του στον Δήμαρχο», αν τον συναντήσει ποτέ.
Θεωρώ ότι η «διοικητική μεταρρύθμιση» δεν θα κάνει τίποτα άλλο από το να ενώσει τις μικρές μιζέριες του κάθε Ο.Τ.Α., σε μια μεγάλη μιζέρια.
Αν η αρχαία Αθήνα πέτυχε να αναπτύξει την Δημοκρατία, τον Πολιτισμό, την Τέχνη, σε αντίθεση με την αρχαία Σπάρτη, ήταν γιατί ο λαός ήλεγχε την εξουσία, γιατί υπήρχε ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. 
Είμαι λοιπόν αντίθετος με την «διοικητική μεταρρύθμιση» και δεν μπορώ να δεχθώ ότι, ως Κοινοτικός Σύμβουλος, παρέλαβα μια Κοινότητα και θα παραδώσω έναν Συνοικισμό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναγνώστες